Het artikel is gebaseerd op dit boek
Het Food For Life Kookboek
Wat zijn ultra-bewerkte voedingsmiddelen en waarom zijn ze zo ongezond?
Ultra-bewerkte voedingsmiddelen zijn tegenwoordig overal te vinden. Volgens voedingsdeskundige Tim Spector bestaat in Nederland ongeveer 45% van onze voeding uit deze producten, en in het Verenigd Koninkrijk zelfs 57%. Wat zijn ultra-bewerkte voedingsmiddelen precies, waarom zijn ze zo ongezond en hoe kun je ze vermijden?
In dit artikel delen we inzichten uit ons interview met voedingsdeskundige Tim Spector.
Wat zijn ultra-bewerkte voedingsmiddelen?
De term ultra-bewerkte voedingsmiddelen werd in 2009 geïntroduceerd door een populatiewetenschapper uit Brazilië. Het gaat hierbij om voedingsmiddelen die chemische toevoegingen bevatten die je normaal niet in je eigen keuken zou vinden. Denk bijvoorbeeld aan emulgatoren, kunstmatige zoetstoffen, conserveermiddelen en stoffen die de structuur van het product verbeteren, zoals bindmiddelen.
Deze voedingsmiddelen worden geproduceerd in fabrieken en zijn vaak ontworpen om aantrekkelijk en verslavend te zijn. Zo worden er combinaties van vet, suiker en zout toegevoegd die je hersenen stimuleren om door te blijven eten, zonder dat je een vol gevoel krijgt.
Waarom zijn ultra-bewerkte voedingsmiddelen zo ongezond?
Uit epidemiologische studies blijkt dat het regelmatig eten van ultra-bewerkte voedingsmiddelen kan leiden tot een 30% hogere kans op chronische ziekten zoals:
-
Kanker
-
Hart- en vaatziekten
Ook gezonder leven?
Mis nooit meer gezonde recepten en gezonde artikelen. Meld je nu aan voor de nieuwsbrief en ontvang een gratis exemplaar van ons Online Magazine. 20.000 mensen gingen je voor!
-
Obesitas
-
Diabetes
-
Mentale aandoeningen (zoals depressie)
-
Alzheimer
Hoe kan dit?
Tim Spector legt uit dat deze producten niet alleen de neiging hebben om je te laten overeten (gemiddeld 25% meer dan mensen die onbewerkte voeding eten), maar ook je smaakpapillen veranderen. Dit komt door de toevoegingen die speciaal zijn ontwikkeld om je hersenen te misleiden.
Bovendien bevatten ultra-bewerkte producten vaak weinig voedingsstoffen en vezels, waardoor ze je niet verzadigen. Dit zorgt ervoor dat je sneller weer honger hebt en uiteindelijk meer eet dan je eigenlijk nodig hebt.
Hoe herken je ultra-bewerkte voedingsmiddelen?
Het kan lastig zijn om deze producten in de supermarkt te herkennen, omdat voedselproducenten vaak misleidende marketingstrategieën gebruiken. Denk aan:
-
Gezonde claims op de voorkant van verpakkingen (bijvoorbeeld ‘rijk aan vezels’ of ‘gezond voor de hele familie’)
-
Kleurrijke stickers en keurmerken die de indruk wekken dat het product gezond is
Tim’s tip: Kijk niet naar de voorkant van de verpakking, maar check de ingrediëntenlijst achterop. Als je twee of meer ingrediënten niet herkent of die je normaal niet in je eigen keuken zou gebruiken, dan is het vrijwel zeker een ultra-bewerkt product.
Een internationaal probleem
Ultra-bewerkte voedingsmiddelen zijn niet alleen een probleem in Europa, maar ook in de Verenigde Staten. Volgens Tim zijn de voedselregels in Europa zwak, omdat lobbygroepen van grote voedingsbedrijven ervoor zorgen dat producten met veel suiker en chemische toevoegingen toch een gezondheidsstempel krijgen.
Toch ziet Tim een positieve ontwikkeling: in de VS wordt er momenteel gewerkt aan strengere regels om ultra-bewerkte voedingsmiddelen aan te pakken. In Californië bijvoorbeeld wordt nagedacht over het verbieden van de meest schadelijke producten in scholen.
Hoe kun je gezonder eten?
Hoewel het lastig is om ultra-bewerkte voeding volledig uit je leven te bannen, is het doel om het aandeel te verlagen van 50% naar bijvoorbeeld 10% van je dieet. Dit kan door:
-
Meer onbewerkte en volkoren producten te kiezen, zoals verse groenten, fruit, noten en peulvruchten.
-
Minder producten uit pakjes en zakjes te kopen.
-
Te kiezen voor producten waarvan je duidelijk kunt zien wat het is (bijvoorbeeld een appel in plaats van appelsap).
Tim Spector benadrukt dat het eten van volwaardige producten de sleutel is. Denk aan voedingsmiddelen die niet in een fabriek zijn gemaakt en waarvan je direct kunt zien wat het is, zoals een broccoli of een blikje kikkererwten.
Test jezelf: Hoe gezond eet jij?
Ben je benieuwd of jouw eetgewoonten bijdragen aan een gezonde levensstijl? Of vraag je je af of je misschien ongemerkt te weinig voedingsstoffen binnenkrijgt?
Doe de gratis test en ontdek in slechts 2 minuten hoe gezond jouw eetpatroon is. De test is snel, eenvoudig en volledig anoniem!
Doe nu de gratis test en ontdek hoe gezond jij eet ➔
Conclusie
Ultra-bewerkte voedingsmiddelen vormen een groeiend probleem voor de volksgezondheid. Ze bevatten vaak chemische toevoegingen, zorgen voor overeten en verhogen het risico op ernstige ziekten. Door meer bewust te kiezen voor onbewerkte producten en de achterkant van verpakkingen goed te lezen, kun je de impact van deze ongezonde voeding verminderen.
Laat je niet misleiden door mooie verpakkingen en gezondheidsclaims, maar kies voor écht eten dat je lichaam voedt en verzadigt!
Lees ook:
