Gezond aan tafel logo
In beweging naar een gezondere leefstijl

4 / 5. 1

Hardlopen als meditatie: kom hardlopend tot rust

Hardlopen is de manier om even alle stress te vergeten en tot rust te komen. Maar wanneer we hardlopen alleen als oefening zien en ons concentreren op het verbeteren van onze tijd, het afleggen van een bepaald aantal kilometers of afvallen, missen we de diepere implicaties ervan. Hardlopen is een oefening, een bewegende meditatie, die ons de kracht van stilte leert toe te passen in al onze activiteiten.

Door: Vanessa Goddard

Doen wat we doen terwijl we het aan het doen zijn

Een activiteit ‘beoefenen’ betekent deze doen met gerichte aandacht en een diep verlangen om er op een ontwaakte en innerlijke manier in te verwijlen. Het is een verlangen om te begrijpen wat er gebeurt, niet slechts oppervlakkig maar op een fundamenteel niveau — het niveau van de ultieme werkelijkheid. Ontwaakt zijn betekent dus die werkelijkheid helder zien. Het betekent dat we onze gedachten, onze ideeën, onze geloofsovertuigingen of onze daden niet als iets vanzelfsprekends beschouwen. Er niet van uitgaan dat we weten en begrijpen wat we niet nauwkeurig bestudeerd en waar we niet diep over nagedacht hebben.

Allemaal besteden we onze dagen aan het uitvoeren van allerlei soorten doodgewone handelingen: werken, eten, wandelen, slapen. Deze handelingen beoefenen betekent dat we met onverdeelde aandacht in ze opgaan — oftewel ‘doen wat we doen terwijl we het aan het doen zijn’, zoals één van mijn leraren vaak zei — zodat we de aard inzien van zowel de handeling als van degene die haar uitvoert.

Aanwezig zijn

Veel hardlopers lopen hard op de automatische piloot. Veel hardlopers willen liever klaar zijn met hun trainingsloop dan dat ze er tijdens het lopen zelf bij zijn. Beide houdingen bewijzen zowel de hardloper als het hardlopen een slechte dienst. Wat ik wil laten zien is dat aanwezig zijn veel waardevoller is en veel meer plezier en voldoening oplevert.

Beoefening in plaats van oefeningen

Ik heb het over ‘beoefening’ in plaats van oefeningen en wel om drie redenen:

  1. Ten eerste om het bewuste richten van onze aandacht op ons lichaam, onze geest en de activiteit van het hardlopen te benadrukken.
  2. Ten tweede om afstand te nemen van de beperkte definitie van hardlopen als fitnesstraining. Wanneer we hardlopen enkel als sportbeoefening zien en slechts focussen op verbrande calorieën, verloren kilo’s en afgelegde kilometers, missen we de diepere betekenis van deze kunst.
  3. En ten derde, om aan te geven dat hardlopen — zoals elke andere discipline — een activiteit is waar we bewust langere tijd mee moeten doorgaan.

Meeveranderen

Iedere dag moeten we ervoor kiezen hard te lopen in het besef dat hardlopen als beoefening noodzakelijkerwijs meeverandert als we zelf veranderen. We zijn evoluerende menselijke wezens, geen machines, wat inhoudt dat onze verlangens in de loop van de tijd veranderen of vervagen. Wat op een bepaald moment belangrijk voor ons was in ons leven, kan op een ander moment minder urgent aanvoelen. Wees daarom niet ontmoedigd als je door een periode gaat waarin je gewoon geen zin hebt om hard te lopen. Het overkomt iedereen. Misschien geeft hardlopen je niet meer wat het ooit deed. Misschien zijn andere zaken in je leven belangrijker geworden. Misschien ben je ouder geworden en niet langer in staat op dezelfde manier hard te lopen als je ooit deed.

Noodzakelijke ingrediënten

Er zijn helderheid en nederigheid voor nodig om decennium na decennium te blijven hardlopen, terwijl je lichaam verandert en vertraagt. Overigens is nederigheid nodig om wat dan ook een langere periode vol te houden zonder ontmoedigd te raken door het rijzen en dalen van je capaciteit en je belangstellingsniveau. Daarom is het vastleggen van je intentie zo belangrijk. Net als het hebben van bewuste toewijding en stabiele discipline. Deze drie elementen, gecombineerd met concentratie, mindfulness en inspanning, zijn de noodzakelijke ingrediënten voor elke vorm van langdurige beoefening.

Intentie, toewijding en discipline

Intentie kan worden gedefinieerd als een bewust, duidelijk geformuleerd voornemen of doel. Toewijding is de wens om dat doel te bereiken. Discipline bestaat uit de handelingen die we verrichten om het te doen.

Stel je voor dat je in het buitenland met de auto op reis gaat. Je hebt een auto gehuurd, een kaart
gekocht en je route uitgestippeld. Intentie is de kaart. Die bepaalt de richting van je reis en vertelt je wanneer je van de route bent afgeweken. Toewijding is de wens om je bestemming te bereiken. Discipline is de brandstof die je nodig hebt om je te verplaatsen. Zonder intentie rijd je doelloos rond en kies je nu eens de ene, dan weer de andere weg. Je twijfelt of de weg die je hebt gekozen de juiste is. Je verandert steeds van rijbaan. Je geeft gas en remt dan weer af. Zonder toewijding raak je verveeld of vermoeid van de lange reis, terwijl je je afvraagt of je ooit zult arriveren. Je vraagt je af of je überhaupt wel wilt arriveren. Zonder discipline raakt je brandstof op voordat je je bestemming bereikt, waarna je je schuldig of ontmoedigd voelt terwijl de ene na de andere auto je voorbijrijdt. Maar als alle drie de elementen aanwezig zijn, hoef je alleen nog maar de auto te besturen. Je reist steeds verder, wetende dat reizen tijd en doorzettingsvermogen vereist.

Tip: dagelijkse meditatie-oefening

Nu wil ik je aanmoedigen om een dagelijkse meditatiebeoefening te beginnen, als je er nog geen hebt. Zonder een vorm van meditatiebeoefening wordt het heel moeilijk om onszelf duidelijk te zien. Laten we daarom beginnen om de dingen terug te brengen tot hun naakte essentie — lichaam, adem en geest — om op deze vaste grond het fundament te bouwen voor een sterke hardloop-zen-beoefening.

Wil jij de stille kracht van bewegen ontdekken en ben je benieuwd naar de hardloop-zen-oefeningen van Vanessa Goddard? Lees meer in haar boek Ren je zen.

Lees meer over mediteren:



Ren je zen

Dit artikel is gebaseerd op dit boek

  • Maak van hardlopen je ultieme rustmoment
  • Alles over zenmeditatie en de kunst van hardlopen
  • Met 14 praktische hardloopoefeningen
Lees meer over dit boek ➔ Bestel dit boek ➔


Ren je zen

Dit artikel is gebaseerd op dit boek

  • Maak van hardlopen je ultieme rustmoment
  • Alles over zenmeditatie en de kunst van hardlopen
  • Met 14 praktische hardloopoefeningen
Lees meer over dit boek ➔ Bestel dit boek ➔