Zo kun je PFAS vermijden via gezonde voeding

PFAS – voluit per- en polyfluoralkylstoffen – zijn chemische stoffen die we ongemerkt dagelijks binnenkrijgen. Niet alleen via het milieu of de industrie, maar ook via voeding. Vooral bewerkte producten en vetafstotende verpakkingen vergroten de blootstelling. Gelukkig kun je PFAS vermijden door bewust te kiezen voor verse, onbewerkte ingrediënten en gezonde kookgewoontes in de keuken.

Geïnspireerd door inzichten uit het boek Gezonder in 30 dagen door onbewerkt voedsel leggen we uit hoe educatie, zelf koken en natuurlijke ingrediënten je belangrijkste wapens zijn tegen deze ‘forever chemicals‘.

Wat zijn PFAS precies?

PFAS zijn chemische stoffen die worden gebruikt in allerlei producten. Denk aan waterafstotende kleding, pizzadozen, cosmetica, tandzijde (!), bakpapier en ja, zelfs drinkwater. PFAS breken bijna niet af in het milieu én in je lichaam. Ze hopen zich langzaam op en zijn gelinkt aan gezondheidsproblemen zoals hormoonverstoringen, een lagere weerstand, en zelfs bepaalde vormen van kanker.

Hoe komen PFAS in ons eten terecht?

• PFAS zitten in vetafstotende verpakkingen, zoals die van fastfood of gebak.

• In sommige vissoorten (vooral uit vervuilde wateren) worden PFAS in hoge concentraties aangetroffen.

• Anti-aanbakpannen die beschadigd zijn, kunnen PFAS afgeven bij verhitting.

• En in sommige gebieden zit het zelfs gewoon in het kraanwater.

  

  Ook gezonder leven?

  

  Mis nooit meer gezonde recepten en gezonde artikelen. Meld je nu aan voor de nieuwsbrief en ontvang een gratis exemplaar van ons Online Magazine. 23.000 mensen gingen je voor!

  Meld mij aan

  • 4 + 5 = *
  • Ja, stuur mij de nieuwsbrief:
    • Gezond aan tafel
  • Email
  • Voornaam *
  • E-mailadres *

PFAS in pesticiden

Wat veel mensen niet weten, is dat PFAS ook in sommige pesticiden (bestrijdingsmiddelen) worden gebruikt. Deze stoffen worden toegevoegd vanwege hun water- en vuilafstotende eigenschappen, en om de werking van de pesticiden te verbeteren, vooral bij natte omstandigheden. Dit betekent dat bepaalde groenten en fruit – zelfs uit de supermarkt – sporen van PFAS kunnen bevatten als ze zijn behandeld met deze middelen.

Hoewel er steeds meer aandacht komt voor het beperken van deze praktijk, worden PFAS nog steeds in landbouwtoepassingen gebruikt, vooral in geïmporteerde producten of in gebieden waar regelgeving minder streng is. Hierdoor kun je ongemerkt PFAS binnenkrijgen, zelfs als je denkt gezond te eten.

Gelukkig kun je met wat slimme keuzes heel wat risico’s vermijden, zonder dat je als een kluizenaar hoeft te leven op rauwe wortels en quinoa (al mag dat natuurlijk wel).

PFAS vermijden met voeding

 1. Kook zoveel mogelijk zelf

Een van de meest waardevolle lessen uit het boek Gezonder in 30 dagen door onbewerkt voedsel is: wil je gezond eten, dan moet je leren wat er in je eten zit. En daar kom je alleen achter als je het zelf maakt.

Zelf koken betekent controle. Jij kiest wat erin gaat, en wat niet. Laat die magnetronmaaltijd of broodje bij het tankstation dus vaker links liggen, en kies voor pure, herkenbare ingrediënten.

Extra tip: probeer elke week een nieuw gezond recept. Kies een groente waar je weinig mee kookt en zoek uit waarom die goed voor je is. Dat maakt het niet alleen leerzaam, maar ook leuk!

 2. Kies bewust je ingrediënten

Sommige voedingsmiddelen helpen je lichaam zelfs om PFAS sneller af te breken. Denk aan:

• Broccoli is rijk aan sulforafaan, wat helpt bij detoxprocessen.

• Bessen zitten vol antioxidanten.

• Vezelrijke granen, zoals havermout en quinoa, die helpen je darmen om afvalstoffen af te voeren.

En laat zware metalen of chemische stoffen zich nou net graag binden aan vet en eiwitten… dus als je vlees of vis eet, kies dan biologisch of duurzaam gevangen vis. Zeker geen paling of roofvissen uit Nederlandse rivieren.

Wat kun je verder doen?

• Kies zo vaak mogelijk voor biologisch gecertificeerde producten. Biologische landbouw verbiedt het gebruik van synthetische pesticiden, inclusief middelen met PFAS.

• Was en schil groente en fruit grondig, ook als ze biologisch zijn, om reststoffen te verwijderen.

• Diversifieer je voeding: eet gevarieerd en koop bij voorkeur lokaal, zodat je minder risico loopt op herhaaldelijke blootstelling via dezelfde bron.

 3. Filter je kraanwater

In sommige gemeenten zijn al verhoogde PFAS-waarden gemeten in drinkwater. Een goede waterfilter kan helpen om die eruit te halen. Let wel op dat je een filter kiest dat specifiek PFAS kan filteren (zoals actieve koolstof of omgekeerde osmose).

 4. Gooi die oude anti-aanbakpan weg

Als je pan beschadigd is en je ziet krassen in de coating, dan kan die bij verhitting PFAS afgeven. Kies liever voor:

• Gietijzer (duurzaam & natuurlijk antiaanbak)

• Roestvrij staal

• Keramische pannen zonder PFAS-coating

5. Zeg vaker ‘nee’ tegen fastfood & afhaal

Fastfood zit niet alleen vol lege calorieën, maar wordt vaak ook verpakt in vetwerende dozen die PFAS bevatten. En dat vet trekt de chemische stoffen er zo uit. Een frietje op z’n tijd kan natuurlijk best, maar als je dit regelmatig eet, tikken die kleine beetjes PFAS snel aan.

Lees ook: Wat is het 5x5x5-model? Zo werkt eten om ziekte te verslaan

Gezond eten = blijven leren

Een van de waardevolle inzichten uit Gezonder in 30 dagen door onbewerkt voedsel is het belang van blijven leren over voeding. In de moderne samenleving is het contact met voedsel grotendeels verloren gegaan. Vaak is niet meer bekend waar producten vandaan komen, hoe ze zijn verwerkt, of wat ze precies doen in het lichaam. Dat gebrek aan kennis maakt consumenten vatbaar voor mooie praatjes op verpakkingen, loze gezondheidsclaims en helaas ook voor stille vervuilers zoals PFAS.

Door bewuster om te gaan met voeding, etiketten te leren lezen, vaker zelf te koken en eventueel zelfs wat groenten of kruiden te verbouwen, ontstaat er grip op wat er dagelijks het lichaam binnenkomt. Zo wordt gezond eten niet iets dat ‘moet’, maar iets dat logisch aanvoelt.

PFAS vermijden in kleine stapjes

Niemand vraagt je om morgen je hele keukenkastje om te gooien of je leven 180 graden te draaien. Maar stel jezelf kleine doelen:

• Deze week: kook drie keer zelf zonder pakjes of zakjes.
• Volgende maand: overstappen op nieuwe, veilige pannen.
• Over 6 maanden: misschien zelfs je eigen kruiden kweken.

Wil je weten of je al gezond eet?

Bewust omgaan met voeding begint bij inzicht. Misschien vraag je je na het lezen van dit artikel af: Hoe goed doe ik het eigenlijk al? Eet je vooral onbewerkte producten? En krijg je voldoende voedzame ingrediënten binnen?

Ontdek het zelf met onze ‘Hoe gezond eet jij?’ test. In een paar korte vragen (slechts 2 minuten) krijg je een helder beeld van je huidige eetpatroon én praktische tips om het stap voor stap te verbeteren. Zo weet je precies waar je staat, en waar je nog kunt groeien richting een PFAS-vrij en voedzaam eetpatroon.

 Doe de gratis test en ontdek hoe jouw voeding scoort. ➔

Tot slot

PFAS vermijden is niet altijd makkelijk, maar wel mogelijk. Door zelf de regie te nemen over je voeding, leer je niet alleen gezonder eten, je beschermt ook je lichaam tegen stoffen die er eigenlijk nooit hadden moeten zijn.