Het artikel is gebaseerd op dit boek

Coach jezelf met NLP

Bestel dit boekBestellen
Gezonde geest

De drie beslissingen die bepalen of je (on)gelukkig bent

Stel je voor dat je op een feestje bent, omringd door mensen, maar je focust je alleen op degenen die ruzie maken. Je luistert naar hun woorden, volgt hun gebaren, en je creëert een tunnelvisie op deze conflicten. Hoe zou jouw indruk van het feestje zijn als je je alleen richt op deze mensen? Zou jouw beeld van het feest anders zijn dan wanneer je je zou richten op degenen die lachen en dansen? Natuurlijk! Deze situatie weerspiegelt het leven als geheel. Je focus bepaalt hoe je denkt, voelt en uiteindelijk handelt. Zo beïnvloedt jouw focus wat je in het leven bereikt. 

In het boek Coach jezelf met NLP legt NLP-coach en psycholoog Vincent van der Burg uit hoe je de filters van je perceptie kan bepalen. Je kunt hier drie belangrijke beslissingen in maken en zo bepalen hoe je naar de wereld kijkt en hoe jij in het leven staat.

De focus van optimisten en pessimisten

Mensen die het glas als halfvol zien en denken in mogelijkheden, kansen en ervaringen, hebben een heel ander leven dan mensen die pessimistisch zijn, overal gevaar in zien en nieuwe ervaringen uit de weg gaan. Ze hebben niet alleen een andere focus in het leven, maar ze interpreteren hetgeen ze zien ook anders.

Drie belangrijke beslissingen

De mate waarin je gelukkig of ongelukkig bent, wordt bepaald door deze drie beslissingen:

Beslissing 1: Waar focus ik op?
Beslissing 2: Welke betekenis geef ik eraan?
Beslissing 3: Hoe is mijn stemming?

Je kan zelf je focus bepalen

Deze drie beslissingen fungeren als een lens waardoor je de wereld ziet. Als je je focus richt op negativiteit en problemen, zal je leven er heel anders uitzien dan wanneer je je richt op mogelijkheden en positiviteit. Het goede nieuws is dat je de keuze hebt om je focus te bepalen.  Je perceptie, datgene wat je ziet, wordt bepaald door de beslissing die je neemt over waar je je op gaat focussen. Oftewel: de filters die je van tevoren hebt bepaald. Wanneer je je leven wilt veranderen is de eerste stap terug te gaan naar je filters.

“De zon schijnt altijd, ook wanneer deze zich verbergt.” – Winnie de Poeh

Het ‘Perceptie-effect’

Stel je eens voor dat een gedragswetenschapper, een bioloog en een neurowetenschapper zich buigen over de vraag: waarom steekt een kip de straat over? In zijn boek “Behave: The Biology of Humans at Our Best and Worst,” onthult de gerenommeerde bioloog Robert Sapolsky hoe het antwoord op deze vraag afhankelijk is van aan wie je het vraagt. Volgens de gedragswetenschapper steekt de kip de straat over omdat hij geconditioneerd is om dat te doen. Er is een trigger, een beloning en bijbehorend gedrag betrokken. De bioloog daarentegen zou beweren dat de kip de straat oversteekt om te overleven en zich voort te planten. Hij zag misschien een potentiële partner aan de andere kant van de straat. De neurowetenschapper heeft een andere kijk en stelt dat hormonen en neuronen actief zijn, die ervoor zorgen dat de kip in een vecht- of vluchtmodus terechtkwam.

Wat opvalt is dat al deze ‘kipdeskundigen’ gelijk hebben. Wat de antwoorden echter anders maakt, is de focus waarmee ze de vraag benaderen. Dit fenomeen noemen we het “perceptie-effect.” Iedereen ziet de wereld door zijn of haar eigen lens, bepaald door persoonlijke ervaringen en overtuigingen.

De vragen die we onszelf stellen

Maar hoe werkt dit perceptie-effect nu eigenlijk? Hebben we interne filters die sommige informatie doorlaten en andere negeren? Neurowetenschapper Torkel Klinkberg legt uit dat ons bewuste brein slechts in staat is om ongeveer zestig bits informatie per seconde te verwerken, terwijl het miljoenen bits aan informatie per seconde ontvangt. Dus moeten we veel informatie onbewust opzijzetten, vervormen of generaliseren.

Welke informatie ons bewuste brein doorlaat en hoe we deze interpreteren, hangt af van onze intenties, doelen, gevoelens, verwachtingen en overtuigingen. Dit proces wordt beïnvloed door de vragen die we onszelf stellen en welke prikkels we binnenlaten.

“Wil je echt gelukkig zijn? Begin dan met dankbaar te zijn voor wie je bent en wat je hebt.” – Winnie de Poeh

Priming

Een bekend experiment uit de cognitieve psychologie illustreert dit fenomeen. Proefpersonen kregen de opdracht om te tellen hoe vaak basketballers de bal naar elkaar gooiden, terwijl sommigen van hen zwarte shirts droegen en anderen witte. Wat de proefpersonen niet wisten, was dat er halverwege de opname een persoon in een gorillapak verscheen, zichzelf op de borst klopte en weer verdween. Verbazingwekkend genoeg miste de helft van de proefpersonen de gorilla volledig, omdat hun focus elders lag. Dit toont aan dat onze filters bepalen wat we waarnemen en dat we deze filters kunnen beïnvloeden via een proces genaamd ‘priming’. Hiermee kunnen we bewust onze perceptie veranderen door de vragen die we onszelf stellen en de prikkels die we toelaten. Dit kan leiden tot een positievere kijk op de wereld en een veranderde gemoedstoestand.

Als ik jou nu de vraag stel: wat is er goed in je leven? Waar ben je trots op in je leven of waar ben je gelukkig over? Denk daar eens aan en merk op hoe je je voelt. Wat maakt dat je daar trots op bent? Voel wat je voelt. Als je dat daadwerkelijk doet, hoe voel je je dan? Reken maar dat je je door deze eenvoudige vraag anders voelt. Hoe komt dat? Omdat je je focus verandert van wat er ontbreekt, mis is of hoe saai je dagelijkse leven misschien is naar datgene wat (wel) goed is en waar je dankbaar voor bent.

Een oefening om je focus te veranderen

Je kunt je focus veranderen door jezelf andere vragen te stellen en je daarmee bewust te worden van onbewuste weglatingen. Een manier om dit te doen is door je te richten op wat wél goed is, waar je trots op of dankbaar voor bent. Om hier vervolgens via priming een dagelijks ritueel van te maken. Het zijn de gorilla’s in jouw leven. Wat is jouw gorilla? Wat in je leven is zo ongelooflijk waardevol en krachtig, maar vergeet je dat er is? Pak een pen en papier en stel jezelf de vraag: waar ben ik dankbaar voor? Schrijf vijf dingen op waar je dankbaar voor bent. Het eerste wat in je opkomt. Dit kan van alles zijn. Wat voor een ander misschien onbenullig lijkt, maar voor jou belangrijk is.

Bekijk dan je lijst en kies er een item uit. Sluit je ogen en denk aan het iets of de iemand die je hebt uitgekozen. Wat maakt dit zo bijzonder voor jou? Wat maakt dat je er ongelooflijk dankbaar voor bent? Dompel jezelf onder in een situatie die je je herinnert. Kijk door je eigen ogen. Zie wat je ziet, hoor wat je hoort en voel wat je voelt. Doe dit iedere dag gedurende twee minuten en merk op wat het effect is.

Lees meer over NLP:


Wil je regelmatig gratis inspiratie voor een gelukkige en gezonde leefstijl ontvangen? Schrijf je dan in voor onze nieuwsbrief:

Ja ik wil tips en tricks voor een gelukkige en gezonde leefstijl ontvangen  ➔