Meer lezen over dit onderwerp, kijk dan eens naar dit boek:
Gelukkig heb ik ADHD
ADHD en verslaving: hoe zit dat precies?
ADHD is een veelzijdige stoornis die zich bij iedereen anders uit. Waar de één vooral moeite heeft met concentratie en structuur, kampt een ander juist met hyperactiviteit of stemmingswisselingen. Veel mensen met ADHD ervaren daarnaast bijkomende klachten zoals woede-uitbarstingen, slaapproblemen, faalangst of depressieve gevoelens. Wat minder vaak wordt besproken, is dat ADHD ook gepaard kan gaan met een verhoogde gevoeligheid voor verslaving, zowel aan middelen als gedrag.
De inzichten uit dit artikel komen uit het boek Gelukkig heb ik ADHD van Rachel John.
Waarom komen ADHD en verslaving vaak voor?
Ongeveer 75% van de mensen met ADHD heeft één of meerdere andere psychische stoornissen. Daaronder vallen ook stoornissen in het gebruik van middelen (zoals alcohol, drugs of nicotine) en gedragsverslavingen, zoals overmatig gamen of gokken.
De verklaring ligt in de kern van ADHD zelf, denk aan impulsiviteit, behoefte aan directe beloning en moeite met emotieregulatie. Mensen met ADHD reageren sterker op prikkels en zoeken vaak manieren om spanning of onrust te dempen. Middelen of bepaald gedrag kunnen tijdelijk rust, focus of voldoening geven, wat het risico op afhankelijkheid vergroot.
Het brein van iemand met ADHD is gevoeliger voor dopamine, de neurotransmitter die betrokken is bij motivatie en beloning. Omdat de dopaminehuishouding vaak ontregeld is, kunnen activiteiten die snel voldoening geven (zoals drinken, roken of gamen) extra aantrekkelijk zijn.
Waarom is behandeling bij ADHD en verslaving zo complex?
Mensen met ADHD en een verslaving lopen vaak tegen specifieke uitdagingen aan. Door impulsiviteit, moeite met plannen en wisselende stemmingen is het moeilijker om een standaard verslavingsprogramma te volgen. Daarom is maatwerk dat afgestemd is op zowel de ernst van de ADHD als de mate van verslaving belangrijk.
Een veelgestelde vraag is: als ADHD gepaard gaat met een verhoogde kans op verslaving, waarom wordt er dan medicatie zoals methylfenidaat voorgeschreven?
Hoewel methylfenidaat verwant is aan amfetamine, heeft het in therapeutische doseringen géén verslavende werking. Het veroorzaakt geen ‘kick’, maar helpt juist om de ADHD-symptomen te verminderen, wat weer kan leiden tot minder craving en een stabieler leven. Voor mensen met een hoog risico op misbruik kunnen artsen kiezen voor niet-stimulerende medicatie, al is het effect daarvan vaak minder sterk.
Ook gezonder leven?
Mis nooit meer gezonde recepten en gezonde artikelen. Meld je nu aan voor de nieuwsbrief en ontvang een gratis exemplaar van ons Online Magazine. 23.000 mensen gingen je voor!
Welke behandelingen werken het beste bij ADHD en verslaving?
Een succesvolle behandeling van ADHD in combinatie met verslaving bestaat meestal uit meerdere componenten. Enkele effectieve methoden zijn:
-
Cognitieve gedragstherapie (CGT) aangepast voor ADHD
Gericht op het verbeteren van impulscontrole, planning en emotieregulatie. -
Werken met een beloningssysteem
Omdat mensen met ADHD gevoelig zijn voor directe beloningen, kan een gestructureerd beloningsmodel helpen om gewenst gedrag te stimuleren en vol te houden. -
Psycho-educatie
Inzicht krijgen in de wisselwerking tussen ADHD en verslaving kan een eye-opener zijn. Begrijpen waarom bepaald gedrag ontstaat, is vaak de eerste stap naar verandering.
Daarnaast spelen leefstijlinterventies een belangrijke rol. Voldoende slaap, gezonde voeding, beweging en structuur helpen om het lichaam en brein in balans te houden. Ook systeeminterventies, waarbij het gezin of de omgeving wordt betrokken, kunnen waardevol zijn, zeker bij jongeren.
Wat helpt om meer grip te krijgen op jezelf?
Verslavingsgevoeligheid bij ADHD vraagt om begrip in plaats van veroordeling. Het gaat niet om ‘zwakte’ of ‘gebrek aan discipline’, maar om een brein dat anders werkt. Door de juiste begeleiding, therapie en structuur is herstel en balans wél mogelijk. Stap voor stap, met aandacht voor zowel het brein als de mens daarachter.
In Gelukkig heb ik ADHD deelt influencer en kickbokser Rachel John haar eerlijke verhaal over leven met ADHD. Aan de hand van dagboekfragmenten, foto’s en psychologische inzichten laat ze zien dat ADHD geen beperking hoeft te zijn, maar juist een uitnodiging om jezelf beter te leren begrijpen. Een krachtig boek over veerkracht, zelfinzicht en het vinden van vrijheid in wie je bent.
Blijf geïnspireerd door je in te schrijven voor onze tips voor een gelukkige leefstijl:
Ja ik wil tips en tricks voor een gelukkige en gezonde leefstijl ontvangen ➔
