Het artikel is gebaseerd op dit boek

Het Food For Life Kookboek

Bestel dit boekBestellen
Gezond lichaam

Dít doet gefermenteerd eten met je lijf

Gefermenteerd eten is bezig aan een ware comeback. Wat eeuwenlang een traditionele manier was om voedsel te conserveren, blijkt vandaag de dag ook een schat aan gezondheidsvoordelen te bieden, vooral voor je darmflora en immuunsysteem. Fermenten zoals kefir, kimchi en zuurkool zitten boordevol probiotische bacteriën die je lichaam op natuurlijke wijze ondersteunen. In dit artikel leer je wat fermenteren precies is, waarom fermenten goed voor je zijn, en vooral: hoe je er makkelijk mee kunt beginnen.

De inzichten uit dit artikel komen uit het boek Food for Life van Tim Spector.

Wat is gefermenteerd eten?

Fermentatie is een natuurlijk proces waarbij micro-organismen zoals bacteriën en gisten voeding omzetten in zuren, gassen of alcohol. Deze transformatie zorgt niet alleen voor een langere houdbaarheid en intense smaken, maar levert ook een flinke portie probiotica: levende bacteriën die goed zijn voor je darmen.

Voorbeelden van gefermenteerde voeding zijn:

  • Yoghurt (traditioneel, zonder toegevoegde suikers)

  • Kefir (melkdrank met meer bacteriestammen dan yoghurt)

  • Kombucha (gefermenteerde thee)

  • Zuurkool en kimchi (gefermenteerde groenten)

  • Miso, tempeh, labneh, en nog veel meer

Waarom zijn fermenten goed voor je?

Steeds meer wetenschappelijk onderzoek toont aan dat gefermenteerde voeding positieve effecten heeft op:

  • Je darmmicrobioom: de bacteriën in je darmen worden gezonder en diverser

  • Je spijsvertering: fermentatie helpt je voeding beter af te breken en op te nemen

  • Je immuunsysteem: een gezonde darmflora staat direct in verband met je weerstand

  • Je humeur en energie: er zijn aanwijzingen dat probiotica invloed hebben op stemming en cognitieve functies

Bijvoorbeeld: kefir bevat tot wel zeven keer meer bacteriestammen dan gewone yoghurt en wordt gelinkt aan verbeterde spijsvertering en zelfs gewichtsverlies. Kimchi, een pittige Koreaanse klassieker, blijkt gunstig te zijn voor de stofwisseling, het lichaamsgewicht én de weerstand.

Lees ook: Waarom voedingsdeskundigen zweren bij dit plantaardige stofje

Hoe begin je met gefermenteerd eten?

Starten met fermenten hoeft niet ingewikkeld of duur te zijn. Volg deze praktische tips:

1. Begin klein en langzaam

Introduceer één soort ferment per keer, bijvoorbeeld een eetlepel zuurkool bij je avondeten of een klein glaasje kefir bij je ontbijt. Zo kan je lichaam wennen aan de nieuwe bacteriën.

2. Kies ambachtelijke of zelfgemaakte producten

Niet alle gefermenteerde voeding uit de supermarkt bevat nog levende bacteriën. Veel commerciële varianten worden gepasteuriseerd of bevatten toevoegingen die probiotische voordelen tenietdoen. Kies liever voor:

  • Ongepasteuriseerde zuurkool uit de koeling

  • Kombucha zonder kunstmatige toevoegingen

  • Yoghurt zonder suiker of zoetstoffen

  • Zelfgemaakte fermenten (meer hierover hieronder)

3. Maak je eigen ferment

Zelf fermenteren is eenvoudig, goedkoop én duurzaam. Een klassieker om mee te starten is zuurkool. Snijd een kool fijn, voeg 2% zout toe (2 gram per 100 gram kool), doe alles in een schone weckpot, druk aan en laat 10 dagen staan bij kamertemperatuur. Daarna bewaren in de koelkast. Zo simpel is het.

Gefermenteerde voeding is bovendien een geweldige manier om voedselverspilling tegen te gaan. Restjes groenten, fruit of schillen? Fermenteer ze!

4. Voeg fermenten toe aan bestaande maaltijden

Je hoeft je hele dieet niet om te gooien. Voeg gewoon hier en daar wat toe:

  • Een lepel kimchi op je rijst of stoofpot

  • Wat kefir door een soep (na het koken)

  • Zuurkool op je salade of bij je broodje kaas

  • Labneh of yoghurt als dip in plaats van mayonaise

Met 2–3 eetlepels per dag maak je al een verschil.

Waar moet je op letten?

  • Luister naar je lichaam: als je gevoelig bent voor zuivel, kies dan plantaardige fermenten.

  • Let op etiketten: vermijd fermenten met toegevoegde suiker, conserveermiddelen of kunstmatige smaken.

  • Duurzaamheid: kies waar mogelijk voor plantaardige fermenten of zuivel van betrouwbare, duurzame bronnen.

Veelgestelde vragen over fermenten en probiotica

Zijn alle gefermenteerde producten probiotisch?

Nee. Alleen fermenten met levende bacterieculturen (en dus niet gepasteuriseerd) hebben probiotische werking.

Hoeveel moet je ervan eten?

Een kleine hoeveelheid is al voldoende. Denk aan 2–5 eetlepels per dag, verspreid over de dag.

Wat als ik het niet lekker vind?

Smaak is wennen. Begin met milde fermenten zoals yoghurt of zuurkool. Bouw de smaakintensiteit langzaam op, bijvoorbeeld met kimchi of kombucha.

Fermenten als ondersteuning voor je darmflora

Fermenteren is een eeuwenoude traditie die perfect past in een modern, gezond en duurzaam eetpatroon. Door elke dag een beetje gefermenteerde voeding toe te voegen, ondersteun je je spijsvertering, darmflora, immuunsysteem en misschien zelfs je humeur. Begin klein, kies bewust en ontdek welke fermenten bij jouw lichaam en smaak passen.

Bekijk eens deze recepten voor inspiratie: