In beweging naar een gezondere leefstijl
Journalist Dan Buettner deed onderzoek naar ‘de blue zones’, 5 plekken op aarde waar mensen significant ouder worden (Okinawa, Californië, Nicoya, Icaria en Sardinië). Wat kunnen we leren van de mensen die daar leven? Hier vind je, uit het boek De blue zones-methode, 9 lessen om gelukkig en gezond oud te worden.
De langstlevende mensen ter wereld doen niet aan gewichtheffen, lopen geen marathons en zijn geen lid van de sportschool. In plaats daarvan leven ze in een omgeving die hen continu aanzet tot bewegen. Ze leggen tuinen aan en hebben geen elektrische apparaten voor hun huis- of tuinwerk. Elke trip naar hun werk, naar het huis van een vriend of naar religieuze bijeenkomsten wordt lopend gedaan.
De bewoners van Okinawa noemen het ikigai en de inwoners van Nicosia plan de vida; beide zou je kunnen vertalen als ‘waarom ik ’s morgens wakker word’. Onderzoek heeft aangetoond dat als je je bewust bent van een doel, dat een extra levensjarenverwachting van zeven jaar waard is.
Zelfs mensen in de Blue Zones ervaren stress, die leidt tot chronische ontsteking en in verband wordt gebracht met elke belangrijke leeftijdgebonden ziekte. De langstlevende mensen ter wereld hebben gewoonten om die stress van zich af te schudden: de inwoners van Okinawa nemen elke dag even de tijd om hun voorouders te herdenken, de adventisten bidden, de mensen op Ikaria doen een dutje en de mensen op Sardinië doen aan happy hour.
Hara hachi bu (de 2500 jaar oude confuciaanse mantra die voor de maaltijden op Okiniwa wordt uitgesproken) herinnert mensen eraan dat ze moeten eten tot hun maag voor 80 procent vol zit. De 20 procent-kloof tussen niet hongerig zijn en je vol voelen zou wel eens het verschil kunnen uitmaken tussen afvallen en aankomen. Mensen in de Blue Zones eten hun kleinste maaltijd in de late namiddag of vroege avond en vervolgens de rest van de dag niet meer.
Bonen, waaronder tuinbonen, zwarte bonen sojabonen en linzen zijn de hoeksteen van de meeste diëten van honderdjarigen. Vlees (meestal varkensvlees) wordt gemiddeld maar vijf keer per maand gegeten en dan ook nog in een portie van slechts 90 tot 120 gram, ongeveer de afmeting van een pak speelkaarten.
Mensen in alle Blue Zones (zelfs sommige adventisten) drinken matig en regelmatig alcohol. Matige drinkers overleven niet-drinkers. De truc is om een tot twee glazen per dag met vrienden te drinken en/of bij voedsel. En nee, je kunt niet de hele week opsparen en dan op zaterdag 14 drankjes nemen.
De langstlevende mensen ter wereld kiezen, of zijn geboren in, sociale kringen die gezonde gewoonten ondersteunen. Inwoners van Okinawa creëren moais, groepen van vijf vrienden die elkaar hun leven lang trouw blijven. Onderzoek toont aan dat roken, obesitas, geluk en zelfs eenzaamheid aanstekelijk werken. In tegenstelling daarmee geven de sociale netwerken van langlevende mensen op een gunstige manier vorm aan hun gezonde gewoonten.
Op vijf na behoorden alle 263 eeuwelingen die we interviewden, tot een gemeenschap die op een geloof was gebaseerd. Welk geloof scheen er niet toe te doen. Onderzoek laat zien dat vier keer per maand een geloofsdienst bijwonen vier tot veertien jaar toevoegt aan de levensverwachting.
Succesvolle honderdjarigen in de Blue Zones laten hun gezin en familie op de eerste plaats komen. Ze houden ouder wordende ouders en grootouders dichtbij of bij hen thuis, wat ook weer de ziekte- en overlijdenscijfers van hun kinderen laat dalen. Ze zijn trouw aan een levenspartner (dit kan tot een drie jaar hogere levensverwachting leiden) en ze investeren tijd en liefde in hun kinderen. En dat zorgt ervoor dat deze kinderen eerder de verzorgende rol op zich nemen als het daarvoor tijd is.
In elke Blue Zone ontdekten we, zoals de Power Nine suggereert, dat het pad naar een lang, gezond leven ontstaat door het creëren van een omgeving om jezelf, je gezin en je gemeenschap heen, die je subtiel maar vasthoudend aanzet tot het volgen van de juiste gewoonten. Net als de Blue Zones voor hun bevolking doen.
