Yoga tegen stress: hoe werkt dat?

We hebben allemaal weleens stress, maar per persoon bestaan er allerlei verschillen omdat we allemaal uniek zijn. De een krijgt al snel stress terwijl de ander een hoop kan incasseren. De een krijgt hoofdpijn en de ander krijgt last van gespannen spieren in de schouders of rug. Stress kunnen we onderverdelen in twee soorten: acute stress en langdurige stress. Die eerste is hartstikke gezond en we mogen blij zijn dat we dit soort stress kennen omdat we in gevaarlijke situaties op de juiste manier kunnen reageren: vechten of vluchten. De tweede vorm van stress, langdurige stress, is de boosdoener waar we vandaag de dag veel te veel mee te maken hebben. Terwijl er geen (levens)bedreigende situatie is, staat ons lichaam toch gedurende lange tijd in de stressmodus waardoor ons lichaam denkt dat er wel degelijk een bedreiging is. Het gevolg is dat ons lichaam ten onrechte stresshormonen zoals adrenaline en cortisol aanmaakt, en die zijn helemaal niet goed voor ons lichaam als ze niet worden gebruikt om bijvoorbeeld te vechten of te vluchten, en daarna weer afnemen. Hierdoor ontstaan talloze aandoeningen en kwalen die te wijten zijn aan stress.

De tegenhanger van stress is ontspanning waarmee we ons op ons gemak, veilig en gelukkig voelen. Tijdens ontspanning worden niet de stresshormonen aangemaakt, maar juist gelukshormonen zoals serotonine en endorfine die zorgen voor een goede gezondheid. Tijd om zoveel mogelijk ontspanning in te lassen dus. Yoga is een ideale vorm van ontspanning die voor iedereen, ongeacht je toestand, toe te passen is.

Door langdurige stress ontstaan talloze aandoeningen en kwalen

Spanning opbouwen en afbouwen

Om te begrijpen hoe yoga kan helpen tegen stress is het eerst belangrijk om te weten hoe stress zich uit in ons lichaam. Stress uit zich als spanning die op allerlei plekken in je lichaam kan ontstaan. Bij hoofdpijn is de spanning in je hoofd te hoog, bij last van de spieren in je nek en schouders staat er teveel spanning op die spieren. Aan ons de taak om de spanning af te bouwen door ontspanning.

Wat doet yoga?

Iedereen heeft wel eens gehoord van yoga, maar lang niet iedereen weet wat je nu precies doet tijdens een yogales. Bij iedere vorm van yoga, ongeacht welke stijl of welk niveau, draait het om de balans tussen het uitvoeren van lichamelijke oefeningen die goed zijn voor je spieren, gewrichten en bindweefsel en het vinden van innerlijke rust. Geen hoofd vol gedachten dus, maar het liefst totale stilte door je te focussen op je ademhaling of wat je voelt in je lichaam tijdens het uitvoeren van de oefeningen.

Yoga: balans tussen het uitvoeren van lichamelijke oefeningen en het vinden van innerlijke rust

Terwijl de yoga-oefeningen ervoor zorgen dat er ruimte ontstaat in de delen van je lichaam die onder spanning staan, zorg je door een evenwichtige en rustige ademhaling voor een onderbreking van de aanvoerroute van de spanning. De meeste stress komt namelijk voort uit onze gedachten, en niet uit ons lichaam. Stress uit zich in ons lichaam nadat ons brein de lading aan informatie niet meer kan verwerken. De ademhaling verslechtert, wat een directe invloed op ons lichaam heeft waardoor spanning wordt opgebouwd.

Aan de slag met yoga!

Nu we weten wat stress is, hoe het zich uit en hoe yoga hier tegen kan werken als vorm van ontspanning, wordt het tijd voor een oefening die voor de meesten van ons toegankelijk is. Yogahoudingen zijn vaak op allerlei manieren uit te voeren, dus als de onderstaande houding niet lukt, ga dan op zoek naar een alternatieve uitvoering.

De basis voor het uitvoeren van bijna iedere yoga-oefening is een yogamatje met ten minste één accessoire dat kan dienen ter ondersteuning of opvulling zoals een yogablok, yogadeken of meditatiekussentje.

Oefening: de ‘supported fish pose’ – een fijne hartopener of achteroverbuiging

Veel spanning hoopt zich op aan de voorkant van ons lichaam. Doorgaans is ons lichaam een klein beetje naar voren gebogen waardoor een achteroverbuiging een bevrijdend effect kan bieden.

Hoe kun je de achteroverbuiging uitvoeren?

• Stap 1: Rol je yogamatje uit.
• Stap 2: Leg je yogablok, meditatiekussen, opgevouwen of opgerolde yogadeken iets hoger dan het midden van je yogamatje neer.
• Stap 3: Ga ongeveer in het midden op je matje zitten met je rug naar het accessoire toe.
• Stap 4: Buig rustig achterover en herpositioneer je accessoire zodanig dat je schouderbladen over het accessoire heen vallen als je helemaal gestrekt gaat liggen.
• Stap 5: Leg je armen gestrekt naast je neer, of voor nog meer ontspanning strek je je armen naar de zijkant uit waarbij je je onderarmen ofwel helemaal gestrekt laat, ofwel 90 graden buigt waarbij je handen omhoog wijzen (cactushouding).
• Stap 6: Leg je hoofd op je matje en als dat niet fijn aanvoelt, leg dan een dekentje of ander zacht kleedje onder je hoofd zodat je een tijdje kunt blijven liggen.
• Stap 7: Loop je lichaam na of er nog spanning op bepaalde spieren staat. Als dit zo is, laat deze spier(en) dan los zodat geen enkele spier door jou wordt aangespannen.
• Stap 8: Blijf minimaal drie minuten maar liever langer in deze houding liggen en focus je gedurende deze tijd op je ademhaling: zo rustig mogelijk inademen en net wat langzamer weer uitademen.

Als je uit de houding wilt komen, doe dit dan niet te snel omdat je rug gevoelig kan aanvoelen. Je kunt het beste naar je favoriete kant rollen op je zij en voorzichtig je knieën intrekken waardoor je in de foetushouding komt te liggen. Zodra je lichaam zich ontspannen voelt, kun je opstaan.

Voel nu eens na: hoe voelt je lichaam aan en wat voelt er anders dan voordat je de oefening uitvoerde?