Gezonde geest

Wat zijn adaptogenen en wat doen ze voor je lichaam?

Je hebt vast wel eens van het woord adaptogenen gehoord. Maar wat zijn dat nu eigenlijk precies? In dit artikel leggen we uit wat adaptogenen zijn, hoe ze werken en wanneer je ze kunt gebruiken.

Adaptogenen uitgelegd

Adaptogenen zijn planten en kruiden die al eeuwenlang worden gebruikt in onder andere de traditionele Chinese geneeskunde. Ze danken hun naam aan het feit dat ze zich kunnen aanpassen (to adapt) aan wat je lichaam nodig heeft. Zo kunnen ze je bijvoorbeeld helpen ontspannen wanneer je gespannen bent, maar ook energie geven bij vermoeidheid, zonder dat je je overprikkeld voelt.

Twee van de bekendste adaptogenen zijn Ashwagandha en Rhodiola.

Wanneer gebruik je adaptogenen?

Onze stressreactie is evolutionair gezien nauwelijks veranderd. Bij stress maken de bijnieren cortisol en adrenaline aan: een overlevingsmechanisme. Waar stress vroeger tijdelijk was, is het tegenwoordig vaak chronisch. Veel mensen ervaren continu spanning, onrust of vermoeidheid. Langdurige stress kan leiden tot allerlei gezondheidsklachten.

Adaptogenen kunnen het lichaam ondersteunen bij het herstellen van die disbalans. Ze helpen je lichaam om beter met stress om te gaan en kunnen daardoor bijdragen aan meer balans en energie.

Bekende adaptogenen: Ashwagandha en Rhodiola

Ashwagandha

Ashwagandha is een struik afkomstig uit Afrika en Azië, ook wel bekend als Indiase ginseng. In de Ayurvedische geneeskunde wordt deze wortel al eeuwenlang ingezet.

Voordelen van Ashwagandha:

  • Ondersteunt het lichaam bij stress

  • Bevordert een gezonde hartfunctie

  • Kan zorgen voor meer rust en balans

Bijwerkingen: In de aanbevolen dosering is Ashwagandha over het algemeen veilig. Bij sommige mensen kan het echter slaperigheid of hoofdpijn veroorzaken. Het gebruik tijdens zwangerschap wordt afgeraden. Ook bij maag- of darmklachten is voorzichtigheid geboden, omdat deze kunnen verergeren.

Let op: Heb je lever- of schildklierproblemen? Overleg dan eerst met een arts of therapeut. Ashwagandha kan namelijk invloed hebben op het schildklierhormoon of interacties hebben met medicijnen.

Lees hier meer over de gezondheidsvoordelen van ashwagandha. 

Rhodiola (rozenwortel)

Rhodiola is een vetplant die groeit in koude, bergachtige gebieden. De wortel wordt al eeuwen gebruikt vanwege zijn adaptogene werking.

Voordelen van Rhodiola:

  • Ondersteunt mentale prestaties en concentratie

  • Helpt bij een gezonde bloedsomloop

  • Draagt bij aan een goede spijsvertering

Bijwerkingen: In hogere doseringen of bij gevoeligheid kun je last krijgen van een droge mond, duizeligheid, hartkloppingen of nervositeit. Neem Rhodiola daarom liever niet ’s avonds, om slaapproblemen te voorkomen.

Let op: Gebruik je medicijnen of ben je zwanger of borstvoedend? Raadpleeg dan altijd een arts. Rhodiola kan invloed hebben op bloeddruk, bloedsuiker en medicatie.

Hoe gebruik je adaptogenen?

Adaptogenen zijn verkrijgbaar in diverse vormen: capsules, poeder of vloeibare extracten. Je kunt ze eenvoudig toevoegen aan je dagelijkse routine.

Enkele voorbeelden:

  • Roer poeder of extract door je koffie of thee

  • Meng het in je smoothie of yoghurt

Let altijd goed op de aanbevolen dosering en lees de bijsluiter zorgvuldig. Ben je zwanger of geef je borstvoeding? Overleg dan altijd met een arts voor gebruik.

Blijf geïnspireerd door je in te schrijven voor onze tips voor een gelukkige en productieve leefstijl:

Ja ik wil tips en tricks voor een gelukkige en gezonde leefstijl ontvangen  ➔

Gepubliceerd: 29-09-2025
Leestijd: 2 min.
Redacteur:
Ilse
Deel dit artikel