Het artikel is gebaseerd op dit boek
Gezonder in 30 dagen door onbewerkt voedsel
Waarom een depressie in je darmen kan beginnen
Depressie wordt vaak gezien als iets wat zich uitsluitend in de hersenen afspeelt, maar steeds meer onderzoek toont aan dat de oorsprong van psychische klachten verrassend vaak in de darmen te vinden is. De uitdrukking “luisteren naar je buikgevoel” blijkt dus meer waarheid te bevatten dan velen denken.
In dit artikel delen we inzichten uit het boek Gezonder in 30 dagen door onbewerkt voedsel van Johannes Cullberg.
De darm-brein connectie
De darm wordt ook wel het tweede brein genoemd, en dat is niet zonder reden. In de darmen bevindt zich een uitgebreid netwerk van zenuwcellen en neuronen, samen bekend als het enterisch zenuwstelsel. Dit systeem communiceert constant met het centrale zenuwstelsel, met name via de nervus vagus. Dit is een van de belangrijkste zenuwbanen in het lichaam.
Maar nog opvallender: tot wel 90% van het serotonine – het zogenaamde ‘gelukshormoon’ – wordt geproduceerd in de darmen. En serotonine speelt een sleutelrol in het reguleren van stemming, slaap, eetlust en algemeen welbevinden. Wat je eet, bepaalt dus in grote mate hoe je je voelt.
Ultrabewerkt voedsel als boosdoener
In een druk en stressvol leven grijpen veel mensen naar snelle oplossingen: kant-en-klare maaltijden, energiedrankjes, suikerrijke tussendoortjes. Hoewel deze producten handig lijken, vallen ze vrijwel allemaal onder de noemer ultrabewerkt voedsel. En juist deze producten hebben een bewezen negatief effect op de darmgezondheid én dus ook op de geestelijke gesteldheid.
Ultrabewerkt voedsel bevat vaak nauwelijks essentiële voedingsstoffen zoals tryptofaan, een aminozuur dat nodig is voor de aanmaak van serotonine, maar wel veel suikers en ongezonde vetten. Die zorgen voor snelle bloedsuikerschommelingen, wat kan leiden tot stemmingswisselingen, prikkelbaarheid en uiteindelijk zelfs depressieve gevoelens.
Darmen en neurotransmitters: meer dan serotonine
Behalve serotonine worden ook andere belangrijke neurotransmitters deels in de darmen aangemaakt:
Ook gezonder leven?
Mis nooit meer gezonde recepten en gezonde artikelen. Meld je nu aan voor de nieuwsbrief en ontvang een gratis exemplaar van ons Online Magazine. 23.000 mensen gingen je voor!
-
GABA (gamma-aminoboterzuur): dit stofje werkt kalmerend en helpt stress en angst te verminderen. Ongeveer 50% van de GABA-productie vindt plaats in de darmen. Een ongezond voedingspatroon kan dit proces verstoren, waardoor je vatbaarder wordt voor slapeloosheid en angstgevoelens.
-
Dopamine: ook wel bekend als het ‘beloningsstofje’. Dopamine speelt een rol bij motivatie en plezier. Circa 50% wordt in de darmen aangemaakt en beïnvloedt direct hoe gemotiveerd of uitgeput je je voelt.
Voeding rijk aan bladgroenten, noten, zaden, vette vis en peulvruchten ondersteunt een gezonde neurotransmitterbalans. Daartegenover staat dat conserveermiddelen, kunstmatige smaakstoffen en suikers in bewerkte voeding juist deze balans ernstig kunnen verstoren.
Ontstekingen en een mistig hoofd
Een ander schadelijk effect van ultrabewerkt voedsel is de bevordering van laaggradige ontstekingen in het lichaam. Die ontstekingen verstoren het darmmicrobioom – het ecosysteem van goede bacteriën in je darmen – en zorgen ervoor dat je brein als het ware in een soort ‘mist’ komt te staan. Concentreren wordt moeilijker, je voelt je vermoeider en prikkelbaarder, en het risico op depressie neemt toe.
Kleine aanpassingen, groot effect
Gelukkig is het omkeren van dit proces mogelijk. Door stap voor stap bewerkte producten te vervangen door volwaardige, natuurlijke voeding geef je je darmen de kans om te herstellen. En gezonde darmen betekenen een gezondere geest.
Enkele praktische tips:
-
Eet meer vezels (groenten, fruit, peulvruchten)
-
Voeg omega-3 vetzuren toe (zoals uit zalm, lijnzaad of walnoten)
-
Beperk suiker en witte bloemproducten
-
Fermenteer: denk aan kefir, zuurkool of kimchi voor een gezonde darmflora
Test jezelf: hoe goed voed jij je brein?
Benieuwd of jouw huidige voedingspatroon je darmen én daarmee je stemming ondersteunt? Met deze gratis test krijg je in slechts enkele minuten inzicht in hoe jouw eetgewoonten scoren op het gebied van darmgezondheid, mentale balans en voedingsstoffen die belangrijk zijn voor je neurotransmitters.
Doe nu de gratis test en ontdek hoe gezond jij eet ➔
Tot slot
Psychische klachten zoals milde depressie en angst kunnen dus verrassend genoeg beginnen in de darmen. Een voedzaam en evenwichtig dieet is dan ook een belangrijk onderdeel van geestelijke gezondheid. Luisteren naar je buik is niet alleen intuïtief slim, maar ook wetenschappelijk onderbouwd.
Meer weten?
In Gezonder in 30 dagen door onbewerkt voedsel helpt gezondheidsexpert Johannes Cullberg je in 30 dagen gezonder te eten met een praktisch stappenplan. Ultrabewerkt voedsel domineert steeds vaker onze winkelmandjes en daarmee ook onze gezondheid. Maar hoe doorbreek je dit patroon? Met een mix van wetenschappelijke inzichten, praktische adviezen en voedzame recepten is dit boek dé gids om jouw eetpatroon blijvend te verbeteren.
Wil jij nog meer tips over een gezond en energiek leven? Meld je aan voor onze nieuwsbrief en ontvang elke maand de beste gezondheidstips:
