Verslaafd aan angst: wat het is en hoe je er vanaf komt

Angst is normaal. Het waarschuwt, beschermt en activeert. Maar wat als angst niet langer functioneel is? Wat als het een terugkerend patroon wordt waar je stiekem aan gehecht raakt? Angstverslaving is geen officiële diagnose, maar het beschrijft wel degelijk een reëel fenomeen: het onbewust afhankelijk worden van angstige gedachten, lichamelijke spanning en het gevoel van alertheid, alsof het je beschermt tegen de onvoorspelbaarheid van het leven.

In dit artikel delen we alles over een angstverslaving, met inzichten uit het boek Addicted to anxiety van Owen O’Kane.

Is angstverslaving echt?

Hoewel het geen erkende psychische stoornis is, herkennen veel mensen zich in het patroon: continu piekeren, het ergste scenario verwachten, situaties vermijden en een diepgeworteld gevoel van onveiligheid. Het patroon herhaalt zich, vaak al sinds de jeugd. Misschien uit een onveilige thuissituatie, misschien door aangeleerde overtuigingen zoals: “Ik moet alles onder controle houden” of “Zorg dat je altijd op je hoede bent.” Angst lijkt dan het enige mechanisme te zijn dat veiligheid belooft.

Waarom angstverslaving werkt

Andere verslavingen geven een directe ‘high’. Angst doet dat niet. Toch verandert ook angst je innerlijke staat. Je wordt alerter, voorbereid op ‘wat als’. Dat geeft een vals gevoel van controle en veiligheid. En dat is verslavend. Angst belooft dat je voorbereid bent, dat je alles aankan, zolang je maar blijft nadenken, plannen, vermijden of jezelf beschermt.

Symptomen van angstverslaving

Herken je dit?

• Je gedachten razen voortdurend.

• Je lichaam voelt gespannen, zelfs in rust.

  

  Ook gezonder leven?

  

  Mis nooit meer gezonde recepten en gezonde artikelen. Meld je nu aan voor de nieuwsbrief en ontvang een gratis exemplaar van ons Online Magazine. 23.000 mensen gingen je voor!

  Meld mij aan

  • Email
  • 2 + 8 = *
  • Voornaam *
  • E-mailadres *

• Je vindt het moeilijk om dingen los te laten.

• Je vermijdt situaties waarin je geen controle hebt.

• Je voelt je uitgeput, maar ook ‘onveilig’ als je ontspant.

Deze symptomen lijken misschien op een angststoornis, maar de onderliggende relatie met angst maakt het verschil: het is niet alleen dat je angst ervaart, maar dat je er afhankelijk van bent geraakt.

Hoe begint het?

De oorsprong van angstverslaving ligt vaak in de jeugd. Een gezin waar liefde en angst samen bestonden. Waar controle, perfectionisme, religie of schaamte centraal stonden. Kinderen leren dan: “De wereld is niet veilig.” En die overtuiging wordt een onbewuste blauwdruk die tot ver in de volwassenheid actief blijft. Soms komt angstverslaving ook uit ogenschijnlijk ‘perfecte’ gezinnen, waarin emoties juist werden genegeerd. Stilte, onderdrukking of het vermijden van conflicten konden onbewust signaleren: hier mag je niet voelen.

Waarom loslaten zo moeilijk is

Volwassenen dragen verantwoordelijkheid, maken verlies mee en leven in een snelle, veeleisende wereld. Al deze factoren triggeren het oude angstmechanisme. En omdat het ooit “gewerkt heeft”, blijft het in stand. Loslaten voelt dan alsof je je enige bescherming verliest. Maar die bescherming is een illusie. In werkelijkheid beperkt angst je leven.

Hoe doorbreek je een angstverslaving?

Stap 1: Erken je patroon

Gebruik reflectievragen zoals:

• Geloof ik dat piekeren me helpt?

• Voelt angst als een ‘oude vriend’?

• Denk ik dat mijn angst mij is?

Stap 2: Herken de triggers

Wat activeert je angst? Bepaalde mensen, plekken, situaties, gedachten?

Stap 3: Bouw een nieuwe relatie met angst

Angst loslaten betekent niet dat het verdwijnt, maar dat je leert ermee te zijn zonder erin op te gaan. Therapie, ademhalingstechnieken, lichaamswerk of cognitieve gedragsmodellen kunnen helpen.

Stap 4: Geef jezelf toestemming om te veranderen

Verandering vraagt moed én mildheid. Angst loslaten is geen teken van zwakte, maar een daad van zelfleiderschap.

De weg naar herstel

De kernboodschap? Angst is een gewoonte. En gewoonten zijn te doorbreken.

Het vraagt tijd, inzicht en oefening. Maar het is mogelijk! Mensen herstellen elke dag van psychische verslavingen, inclusief angst. Niet door ertegen te vechten, maar door te begrijpen waar het vandaan komt en het bewust los te laten.

Blijf geïnspireerd door je in te schrijven voor onze tips voor een gelukkige en productieve leefstijl:

Ja ik wil tips en tricks voor een gelukkige en gezonde leefstijl ontvangen  ➔