In beweging naar een gezondere leefstijl
We hebben allemaal wel dagen waarop we geen tijd hebben om te wandelen. In de weken na de plotselinge dood van mijn vader door een hartaanval, was ik of ontzettend druk, of helemaal uitgeput, en de gedachte aan een wandeling leek absurd en onrealistisch. Maar het is belangrijk dat we in dit soort perioden waarin we volledig in beslag genomen worden door alle drukte binnenshuis en alle emotionele vermoeidheid, toch blijven bewegen. Verdriet verandert het lichaam, net als stress. Het veroorzaakt ontstekingen, vermindert onze immuniteit en vergroot de kans op hartklachten. Terwijl ik in de rouw was, in elkaar stortte en koortsachtig van alles aan het regelen was – een dodelijke mix van activiteit en inactiviteit – viel er een onderzoek van het Massachusetts General Hospital in de Verenigde Staten in mijn inbox, dat me stimuleerde om kort naar buiten te gaan, voor een (heel korte) wandeling.
Door: Annabel Streets
Het onderzoek gaf aan dat ik geen uren hoefde te wandelen. Twaalf minuten was genoeg voor een grote invloed op mijn gezondheid. De onderzoekers van het ziekenhuis hadden 411 mannen en vrouwen van middelbare leeftijd bestudeerd en de gehaltes van 588 verschillende metabolieten in hun bloed gemeten. Door deze voor en na de lichaamsbeweging te meten, ook wel ‘metabole profilering’ genoemd, konden de onderzoekers vaststellen hoe lichaamsbeweging iedere metaboliet beïnvloedt en hoeveel beweging er nodig is alvorens de veranderingen optreden.
Metabolieten zijn kleine moleculen die aangeven hoe goed (of niet) ons lichaam functioneert en hoe effectief onze cellen zichzelf herstellen. Artsen gebruiken metabolieten als biologische markers waaraan zij onder andere afmeten wat er in ons gebeurt en hoe het met onze stofwisseling en de gezondheid van ons hart is.
De onderzoekers ontdekten dat meer dan 80 procent van deze zeer veelzeggende biomarkers al na een stevige wandeling van twaalf minuten positief veranderen.
Een van de 502 veranderde metabolieten is glutamine. Elk lichaam kent glutamine, dat door de hersenen wordt afgegeven als we te maken hebben met stress en voor het lichaam giftige stoffen. Te veel circulerend glutamine is een biomarker voor hartklachten, diabetes en een kortere levensduur. Overmatig veel glutamine wordt in verband gebracht met een bepaalde armoede aan specifieke soorten hersencellen, dit zou erop kunnen duiden dat glutamine mogelijk een rol speelt bij het krimpen van de hersenen. De onderzoekers ontdekten dat twaalf minuten lichaamsbeweging het glutaminegehalte gemiddeld met 29 procent verlaagt.
Het gemiddeld gehalte van een ander metaboliet, dat in verband wordt gebracht met leveraandoeningen en diabetes, daalde met 18 procent en een metaboliet waarvan we weten dat het vetopslag helpt af te breken steeg met 33 procent.
‘Wat ons met name opviel,’ schrijft onderzoeker Gregory Lewis in het tijdschrift Men’s Health, ‘waren
de effecten die zo’n korte wandeling kan hebben op de gehaltes van de circulerende metabolieten die zulke belangrijke lichaamsfuncties regelen als insulineresistentie, oxidatieve stress, vasculaire reactiviteit, ontstekingen en levensduur.’
Lewis is ook hoofd van de unit Hartfalen van Massachusetts General Hospital, waardoor ik meer dan geïnteresseerd was. Behalve dat mijn vader zojuist plotseling was overleden aan een hartaanval, voelde ik zelf tijdens door verdriet slapeloze nachten zo’n beklemmende pijn in mijn borst, dat ik soms dacht dat ik ook op het punt stond om een hartaanval te krijgen.
Het leek mij dat een dagelijkse wandeling juist van essentieel belang is voor mensen die gevangenzitten in hartverscheurend verdriet. Dus zette ik me ertoe naar buiten te gaan en de berg papierwerk en mijn hunkering naar de bank even opzij te zetten.
Eén ding was nog wel van belang. Volgens het onderzoek moest mijn wandeling ‘energiek’ of ‘intensief’ zijn, en geen plezierwandelingetje. Stevig heuvelop lopen, zodat de hartslag sneller gaat en je een beetje buiten adem raakt en gaat zweten, zou ideaal zijn. Ik vond een rondje van twaalf minuten en liep dat iedere dag zo snel ik kon. Binnen een week was de nachtelijke pijn in mijn borst verdwenen en was mijn verdriet veranderd in iets wat fysiek minder slopend was.
Meer inspiratie nodig om je lichaam en geest een boost te geven? In Gelukkig kunnen we wandelen laat Annabel Streets je in 52 reflecties zien dat er over wandelen heel veel leuks en leerzaams te vertellen is, én hoe je op allerlei nieuwe manieren kunt leren lopen. Wandel op hoogte, blootsvoets, achteruit, in het maanlicht, op pelgrimswegen, je neus achterna, wildplukkend, dansend of mindful: met elke week een nieuwe wandeling zie je de wereld op een nieuwe manier.
