In beweging naar een gezondere leefstijl
Geschreven door: Catelijne Elzes
Je hoeft geen Nelson Mandela, moeder Teresa of Martin Luther Kingachtige te zijn om iets te betekenen voor de wereld. Zinvol zijn kan ook in het klein.
Definitie zingeving:
Het zoeken naar de zin, de bedoeling of het doel van het leven, of trachten dit doel zelf te scheppen
Sommige mensen denken bij het woord zingeving aan iets zwaars, iets zweverigs, iets groots en meeslepends. Ik was ook zo iemand. Totdat ik samen met huisarts Tamara de Weijer aan Het leefstijlboek begon. We zouden over voeding, beweging, ontspanning en slaap schrijven: allemaal belangrijke pijlers van een gezonde leefstijl. Maar toen kwamen we erachter dat zingeving en verbinding minstens net zo belangrijk zijn voor je gezondheid. Dat blijkt onder andere uit wereldwijd onderzoek naar de zogenaamde Blue zones. Blue zones zijn gebieden in de wereld waar mensen bovengemiddeld vaak gezond honderd jaar of ouder worden, zoals Sardinië in Italië en Okinawa in Japan.
Bewoners van deze gebieden blijken niet alleen gezond te eten en veel te bewegen, maar ook een duidelijk gevoel van zin hebben. Een reden om te leven. Dit laatste is een van de belangrijkste voorspellers van een lang en gelukkig leven. Volgens het wetenschappelijke tijdschrift JAMA kan het er zomaar voor zorgen dat je vier tot zes jaar ouder wordt. Plus: het maakt de kans op ziektes kleiner. Net als de kans op psychische ziektes zoals depressies en angststoornissen. En mocht je toch ziek worden, dan herstel je sneller.
…… ZIN ……
Zingeving is nogal een brede term, zo zegt ook psychiater Rogier Hoenders in een interview. Sommigen bedoelen er iets algemeens mee: hoe kun je betekenis geven aan je leven? Anderen hebben het vooral over zin in verband met vragen over leven en dood: waarom zijn we hier, wat is er voor en na het leven? Voor weer anderen gaat het over spiritualiteit en daarmee bijvoorbeeld zelfontwikkeling: hoe kan ik een liefde voller, wijzer, geduldiger mens zijn? En tot slot gaat zingeving voor een aantal mensen over religie.
Langer, gelukkiger en fitter leven, wie wil dat nu niet? Ik in ieder geval wel! Alleen: wat houdt zingeving precies in? Hoe geef je dat vorm? Eerlijk gezegd had ik daar zelf in eerste instantie een nogal alomvattend beeld bij. Tegen apartheid vechten zoals de Zuid-Afrikaanse politicus Nelson Mandela, jezelf opofferen voor de ander zoals Moeder Teresa, of je leven wijden aan de strijd tegen racisme zoals dominee Martin Luther King… Tijdens mijn gesprekken met huisarts Tamara werd me duidelijk dat ik het te onbereikbaar maakte. Zij legde me uit dat het simpeler kan.
Lees ook:
Een gezonde leefstijl is een totaalpakket
Zin is terug te brengen tot weten waar jij ’s morgens je bed voor uit komt. Wat jij zinvol vindt om te doen. Waarbij jij je betekenisvol voelt. Kleine én grote acties. In de Blue zones geven mensen dat vorm door bijvoorbeeld tot op hoge leeftijd te blijven werken. Maar ook door een groentetuin te onderhouden, te zingen in een koor, voor andere mensen te zorgen of vrijwilligerswerk te doen. Dat geeft ze elke dag een reden om op te staan. Plus: doordat ze weten waar ze het allemaal voor doen, zorgen ze beter voor zichzelf. Logisch. Wie zich waardevol voelt, is zuinig op lijf en leden!
‘Ik ben zo klein,’ zei de mol.
‘Ja,’ zei de jongen, ‘maar je maakt een groot verschil.’ –
De jongen, de mol, de vos en het paard, Charlie Mackesy
Tamara en ik kwamen uiteindelijk uit op twee vragen waarmee iedere zinzoeker aan de slag kan: wat geeft jouw leven zin en wat geeft jou zin in het leven? Anders gezegd: waar gaat jouw hart sneller van kloppen en welke bijdrage wil jij leveren aan de wereld? En het begrip ‘de wereld’ mag je zo klein of groot maken als je wilt. Het kunnen je huisgenoten zijn, inclusief dieren. Het kan je buurt zijn, je dorp, je stad, je land, Europa of ja, de hele wereld dus.
…… VRIJWILLIGEN ……
Uit tientallen onderzoeken blijkt dat vrijwilligerswerk ervoor kan zorgen dat je langer leeft. Volgens journalist en schrijver Marta Zaraska lopen vrijwilligers lopen bijna 30 procent minder risico op een verhoogd bloedsuikerniveau (pre-diabetes), hebben ongeveer 17 procent minder kans op hoge ontstekingsniveaus en brengen aanzienlijk minder nachten door in het ziekenhuis dan mensen die niet vrijwilligen.
Zingeving is niet ingewikkeld, zwaar of zweverig. Je kunt het overal vinden. Het is een kwestie van kleine dingen (anders) doen. Keuzes maken die prettig zijn voor de wereld én voor jouzelf. Catelijne Elzes neemt je in haar boek Van dit boek krijg je nog meer zin in het leven mee op haar zoektocht naar zin. Ze hoopt je te inspireren met alles wat ze erover zag, las, hoorde en ervoer. Zodat ook jij nog meer zin in het leven krijgt.
