Meer lezen over dit onderwerp, kijk dan eens naar dit boek:

Blij Alcoholvrij

Blij Alcoholvrij
Meer over dit boekMeer over dit boek
Gezond lichaam

Hoe gezellig is alcohol eigenlijk? De psychologie achter ons drinkgedrag

Alcohol is overal: op feestjes, verjaardagen, borrels, op het terras, tijdens een etentje en in de kroeg. Het lijkt wel alsof er geen sociaal moment meer bestaat zónder. Alcohol lijkt de onmisbare motor achter elke gezellige gelegenheid te zijn geworden. Een glas wijn bij het eten, een biertje in de zon, een toast met bubbels… Het hoort erbij. Toch? Maar hoe vanzelfsprekend is dat eigenlijk? Wanneer is het idee ontstaan dat alcohol gelijkstaat aan plezier? En klopt die gedachte wel?

De inzichten uit dit artikel komen uit het boek Blij Alcoholvrij van Nanja van Vliet.

Waarom ‘moet’ er drank bij?

We nemen vaak aan dat alcohol onmisbaar is voor een leuke avond. Maar denk eens terug aan de tijd dat je nog geen alcohol dronk. Aan je kindertijd, of aan die ene vakantie waarop je nuchter bleef. Waren die momenten minder gezellig? Waarschijnlijk niet. Je lachte, maakte plezier, voelde je vrij, zonder ook maar één slok.

Toch geloven we nu massaal dat je een biertje of een wijntje nodig hebt om los te komen, om contact te maken, om je avond “compleet” te maken. Maar is het werkelijk de drank die dat doet? Of is het iets wat je bent gaan geloven?

Wat is hierin de rol van je brein?

Bij dit alles speelt een psychologisch mechanisme mee dat confirmation bias wordt genoemd. Dat is de neiging van je brein om vooral die informatie op te slaan die past bij wat je al gelooft. Alles wat daar niet in past, verdwijnt naar de achtergrond en vaak gebeurt dat zonder dat je het zelf doorhebt.

Als je ervan overtuigd bent dat alcohol een avond gezellig maakt, dan gaat je brein automatisch op zoek naar momenten die dat idee bevestigen. Je herinnert je de avonden vol gelach, de losheid in gesprekken, het dansen en het gevoel van verbondenheid terwijl je een drankje in je hand had. Maar wat je vaak minder goed terughaalt, zijn de onsamenhangende gesprekken, die gênante opmerking waar je later spijt van had, of de kater die je de volgende dag uit je doen bracht.

Op die manier filtert je brein de werkelijkheid en maakt het een verhaal dat klopt met jouw overtuiging. Alcohol wordt gelijkgesteld aan gezelligheid, terwijl de werkelijkheid vaak veel genuanceerder is.

Lees ook: Tips om te minderen met alcohol (zonder streng te zijn voor jezelf)

Leef jij op de automatische piloot?

Voor veel mensen die regelmatig drinken, begint alles op elkaar te lijken. De avonden, de weekenden en de gesprekken voelen steeds meer als een herhaling. Een glas na het werk en een fles in het weekend worden vaste prik. Wat ooit begon als ontspanning, verandert langzaam in een gewoonte en uiteindelijk zelfs in een sleur.

Zonder dat je het merkt, pas je je plannen, je sociale leven en je energie steeds meer aan rondom het moment waarop je weer kunt drinken. Je gaat minder vaak de deur uit en blijft liever thuis, omdat je daar ongestoord kunt drinken zonder rekening te hoeven houden met anderen. Wat ooit voelde als gezelligheid krijgt zo een heel andere lading, een die steeds minder draait om echte verbinding.

En dan… zonder alcohol?

Wat gebeurt er eigenlijk als je besluit geen alcohol meer te drinken? Veel mensen zijn bang dat het dan saai wordt. Geen wijn bij het eten, geen biertje op een feestje, wat blijft er dan nog over? Meer dan je denkt!

Veel mensen die stoppen met drinken merken dat hun sociale leven niet verdwijnt maar juist verdiept. Geen zorgen meer over wie de BOB is, hoe laat je weg moet of hoeveel glazen je nog ‘mag’. Geen gesprekken meer die je de volgende dag niet meer kunt navertellen. En geen ochtenden meer waarop je je brak, moe of somber voelt. In plaats daarvan ontstaan echte gesprekken, oprechte connecties en herinneringen die blijven hangen.

En dan die ene opmerking die je vaak hoort als je niet drinkt: dat je saai bent. Maar misschien is dat juist het moment om je af te vragen waarom iemand zich stoort aan jouw keuze. Wat zegt dat over hun relatie met alcohol?

Misschien is het confronterend als jij laat zien dat je ook zonder drank prima kunt genieten. Dat je niet meedoet aan wat ‘normaal’ lijkt. Dat kan voelen alsof je een spiegel voorhoudt, ook al is dat niet je bedoeling. Maar die ongemakkelijkheid hoort bij hen, niet bij jou.

Want wat is nou eigenlijk saai? Een avond waarop je helder bent, aanwezig en echt contact maakt met de mensen om je heen? Of een avond die vervaagt in vaagheid, waarin je jezelf langzaam kwijtraakt, gesprekken leeg worden en de herinnering zich uiteindelijk toch niet vastgrijpt?

Wat is nou écht saai?

Sommige mensen zullen zeggen: “Doe niet zo saai” als je aangeeft dat je niet drinkt. Maar misschien is dat juist het moment om je af te vragen: waarom voelt iemand zich aangevallen door jóuw keuze?

Misschien is jouw beslissing om geen alcohol te drinken confronterend. Het houdt anderen een spiegel voor, zonder dat je dat bewust doet. Maar dat zegt alles over hen en niets over jou.

Want wat is nou eigenlijk saai? Een avond waarin je aanwezig bent, helder, bewust en verbonden met de mensen om je heen? Of een avond waarop je je steeds meer afsluit van jezelf, van anderen, van de herinnering aan wat er is gebeurd?

Wat is de keerzijde van een glas alcohol?

Natuurlijk voelt alcohol op korte termijn lekker. Je ontspant, wordt losser, lacht misschien wat makkelijker. Maar de andere kant is er ook: impulsiviteit, verminderde remmingen, black-outs, schaamte, en fysieke klachten. Onderdrukte hersenactiviteit in het deel van je brein dat verantwoordelijk is voor gezonde beslissingen. Het is allemaal wetenschappelijk aangetoond.

Een glas wijn kan gezellig voelen, maar het is belangrijk om eerlijk te zijn over de hele ervaring, niet alleen het eerste halfuur.

Ligt de echte gezelligheid misschien in jezelf?

Misschien is het tijd om de vanzelfsprekendheid van alcohol wat vaker in twijfel te trekken. Niet vanuit strengheid of moraliteit, maar vanuit nieuwsgierigheid. Want als je échte gezelligheid kunt ervaren zonder een glas in je hand? Wat zegt dat dan over de kracht van verbinding, over jezelf, over hoe je echt wilt leven?

Misschien ligt de gezelligheid niet in het glas, maar in de mens tegenover je. Misschien zelfs in jezelf.

Voor ambitieuze mensen die blij zijn met hun leven, maar minder willen drinken, biedt Blij alcohol vrij praktische handvatten om bewuster met alcohol om te gaan. Nanja van Vliet laat zien dat je geen ‘probleem’ hoeft te hebben om minder te willen drinken en dat het niet gaat om opgeven, maar om kiezen. Kiezen voor helderheid, rust en vrijheid!


Blijf geïnspireerd door je in te schrijven voor onze tips voor een gelukkige leefstijl:

Ja ik wil tips en tricks voor een gelukkige en gezonde leefstijl ontvangen  ➔